Stefan Supranowicz

"To tak, o, szczęśliwie dojechałem do Wilna, no a w Wilnie z pociągu wyszedłem, no to tu chyba piechotą przez całe miasto aż na Wiłkomirską, tutaj na rogatkę, przyszedłem piechotą tutaj, na ciężarówkę, przyjechałem do Mejszagoły. W Mejszagole u jednej kobiety poczekałem wieczoru. Bo lękałem się też, że może ktoś zaczepić czy co, bez dokumentów żadnych. Uciekłszy. Wieczorem tak już znać, że już ciemnieć zacznie, puściłem się piechotą do chaty z Mejszagoły. Dziesięć kilometrów. No i po śniegu przez las, o ten, co widać tam dalej. Przyszedłem do chaty, już ciemno było. Tak, mama na piecu siedzi, lampeczka tam pali się, no i ja wszedł do chaty, no i milczę, nic nie mówię. A mamy siostra też była u nas, ale ona wtenczas była tam u sąsiadki na pogaduszki, nie była w domu. To mama mówi – Ty przyszłaś? Ja mówię – Ja. No to tak, i ot, szczęśliwie, dobralsa do chaty."

"Przyszli do szkoły my, a jeszcze w szkole wisiał obraz Matki Boskiej Częstochowskiej. Przyszlimy do szkoły, patrzym, a obraz na – otwierane takie drzwiczki, otwierali się takimi, szkolne – wetknięty portret Stalina do tego obrazu pod szkło. To my tak zaprotestowali wszystkie, wszystkie chłopcy tam, że jeżeli potrzebny dla Stalina znaczy się już, to my możem ramkę zrobić dla Stalina, a obraz żeby już nie znieważać. No i na tym kończyło się, ale na jutro jak już przyszli, nie na jutro chyba… jak już była lekcja tego Sztrejta, przyszlimy, obrazu już nie było w szkole a dla Stalina był zrobiony, zrobiona ramka była nowa. Gospodarz tej szkoły, bo to w prywatnym domie była szkoła, gospodarz tej szkoły stolarzem był, to w ramce nowy. I na tym kończyła się. A ten Sztrejt nauczyciel nie odezwał się, ani tak siedział przy stole cichutko, nie wtrącał się. A nauczyciel ten już Litwin, Dimawiczcius, no to on tam trochę krytycznie tak, ot, odezwał się i na tym kończyło się wszystko. Potem do Wielkanocy. Na Wielkanoc był wieczór taki taneczny w szkole tam no i był przy tym i alkohol oczywiście, był ten litewski nauczyciel i ten Sztrejt był, ten rosyjskiego języka który uczył, to ten Sztrejt, przy drzwiach my tak stali tam chłopcy, podszedł do mnie, nie wiem czemu do mnie, wziął za ręce i po polsku do mnie, że – Brawo chłopcy, dobrze, że tak postąpiliście. A przypomniał, kiedy to było w jesieni, już te zajścia z tym obrazem, a na Wielkanoc aż na wiosnę on przypomniał. A już on trochę i podchmielony był ten nauczyciel – Brawo chłopcy, dobrze się tak postąpiliście. To tak jakoś, ludzi tam niemało było, patrzali ludzie, nie wiedzieli, w czym rzecz. Nie słyszeli o tym zajściu."